Samenvatting

Vanaf 2027 verdwijnt de salderingsregeling en ontvang je nog maar 0,25 cent per kWh voor stroom die je teruglevert aan het net. Dat is minder dan 1% van wat je nu bespaart bij salderen. Hierdoor wordt het financieel veel aantrekkelijker om je zonnestroom zelf direct te gebruiken.

Zonder aanpassingen gebruik je gemiddeld zo’n 30% van je stroom zelf. Bij een installatie van 2.000 kWh per jaar levert dat nog maar €201,50 per jaar op — en wordt de terugverdientijd bijna 15 jaar.

Maar wie slimme maatregelen neemt, kan dit flink verbeteren:

• Met een thuisaccu van 5 kWh gebruik je tot 75% zelf → terugverdientijd accu: ± 12 jaar
• Met een elektrische boiler bespaar je €187,75 per jaar aan gas → terugverdientijd boiler: ± 11,7 jaar
• Met slim schakelen van apparaten (zoals wasmachine, vaatwasser en droger) verhoog je je eigenverbruik zonder investering → besparing: €219 per jaar

👉 Conclusie: zonnepanelen blijven rendabel, maar je gedrag wordt de belangrijkste factor. Hoe meer stroom je zelf gebruikt op het moment dat je het opwekt, hoe meer je installatie oplevert.

Greenchoice heeft als eerste energieleverancier harde cijfers laten zien over hoe het er na 2027 uit gaat zien voor zonnepaneelbezitters.

Het positieve nieuws is dat de terugleverkosten omlaag gaan, dat houdt in dat je energieleverancier minder kosten in rekening brengt voor het terugleveren van stroom aan het net wanneer het net ‘vol’ is. Daarnaast wordt echter ook de vergoeding voor het terugleveren van stroom verlaagd. In het gunstigste geval houd je straks nog 0,25 cent per kWh (0,0025 euro!) over. Dat klinkt positief – totdat je bedenkt dat je nu nog tot wel 40 cent per kWh ‘bespaart’ door salderen. Dit is dus een factor 120 minder.

Het is belangrijk om te begrijpen dat het einde van de salderingsregeling in 2027 gevolgen kan hebben op de netto opbrengst van zonnepanelen. De nieuwe regels die in 2027 van kracht worden, bieden minder voordelen voor het terugleveren van zonnestroom.

Toen ik het artikel op Keuze.nl las, vroeg ik mij als zonnepaneelbezitter af: leveren zonnepanelen straks eigenlijk nog wel wat op? En als het antwoord “ja, maar minder” is – wat kun je dan doen om het maximale eruit te halen?

In deze blog duik ik in de regels rondom het einde van salderen, leg ik uit wat je dan nog terugkrijgt voor je zonnestroom, én laat ik je zien wat je zelf kunt doen om ook ná 2027 slim met je zonnepanelen om te gaan. Met een handig rekenmodel kun je eenvoudig uitrekenen hoe jouw situatie eruitziet.

---

Einde salderingsregeling 2027: Wat betekent dit voor jou?

De aanschafkosten van zonnepanelen zijn de afgelopen vijftien jaar flink gedaald. In 2008 betaalde je nog meer dan €4 per Wattpiek (Wp), maar rond 2021 was dat nog maar zo’n €1,15 per Wp. Alleen in 2022 liep de prijs kort op door leveringsproblemen en inflatie, maar inmiddels ligt de gemiddelde prijs weer rond de €1,25 per Wp. Wie in de afgelopen tijd heeft geïnvesteerd in zonnepanelen, zit dus waarschijnlijk ergens rond dat bedrag.

Stel dat je een installatie wilt die 2.000 kWh per jaar opwekt. In Nederland wek je gemiddeld zo’n 0,85 kWh per Wp per jaar op. Dat betekent dat je ongeveer 2.353 Wp aan vermogen nodig hebt. Bij een prijs van €1,25 per Wp komt de totale investering dan uit op zo’n €2.940.

Maar wat levert dat systeem je straks nog op, als de salderingsregeling vanaf 2027 echt verdwijnt?

Een deel van je opgewekte stroom gebruik je direct zelf, op het moment dat de zon schijnt. Denk aan je koelkast, wasmachine, apparaten die overdag draaien. Gemiddeld ligt dat directe verbruik rond de 30% van je totale opwek in Nederland. In dit rekenvoorbeeld is dat 600 kWh per jaar. Voor dat deel hoef je geen stroom meer van het net af te nemen — en dat scheelt geld. Bij een stroomprijs van €0,33 per kWh levert dit je €198 per jaar op.

De overige 70% van je zonnestroom — in dit voorbeeld zo’n 1.400 kWh per jaar — lever je terug aan het net. Vanaf 2027 ontvang je daar volgens de tarieven van Greenchoice nog maar 0,25 cent per kWh voor. Dat komt neer op een jaarlijkse opbrengst van slechts €3,50.

Dat betekent dat het financiële voordeel van zonnepanelen straks veel minder uit de teruglevering komt. De terugverdientijd stijgt daardoor flink — van zo’n 6 à 7 jaar naar meer dan 14 jaar, afhankelijk van je situatie.

Toch blijven zonnepanelen rendabel, vooral dankzij het deel dat je zelf direct gebruikt. Dat directe verbruik bespaart je de volledige stroomprijs (rond de €0,33 per kWh), en is daarmee de sleutel tot een goede terugverdientijd.

Het einde van de salderingsregeling maakt dus zelfverbruik belangrijker dan ooit. In het volgende deel van deze blog kijken we hoe je het aandeel zelfverbruik op een slimme manier kunt verhogen.

---

Wat kost een thuisbatterij – en wat levert die écht op?

De vraag ligt voor de hand: als je nauwelijks nog iets krijgt voor teruggeleverde zonnestroom, loont het dan om een thuisbatterij aan te schaffen?

Om dat goed te beantwoorden, heb ik een realistische simulatie gemaakt. Die houdt rekening met de seizoenen, beperkte accucapaciteit, het moment waarop de zon schijnt én verlies bij het laden en ontladen.

Wat kost een thuisbatterij?

Een veelgebruikte vuistregel: €750 per kWh opslagcapaciteit. Voor een gangbare 5 kWh-accu betaal je dan zo’n €3.750. Tel daar nog 8 uur installatie à €55 per uur bij op (totaal €440), dan komt de investering uit op €4.190.

Wat levert het op?

Met een 5 kWh accu kun je jaarlijks zo’n 900 kWh extra zelf gebruiken blijkt uit mijn model waarbij ik rekening gehouden heb met:

• realistische zonopbrengst over het jaar
• dagen waarop de accu niet vol raakt
• 10% accuverlies

Dat betekent:

• Besparing: 900 × €0,33 = €297,00
• Misgelopen terugleververgoeding: 900 × €0,0025 = €2,25
• Netto voordeel per jaar: €294,75

Wat is de terugverdientijd van deze accu?

Bij een investering van €4.190 en een besparing van ~€300 per jaar, kom je op een terugverdientijd van zo’n 12 jaar. Dat is ongeveer gelijk aan de technische levensduur van de meeste accu’s (10–15 jaar).

Dus, is het slim?

Een thuisaccu verdient zichzelf terug, maar levert weinig extra winst op. De investering is dus vooral interessant voor wie meer controle wil over z’n energieverbruik, of wie verwacht dat stroomprijzen stijgen en terugleververgoedingen verder dalen.

Belangrijk om te beseffen: hiermee heb je nog niet je zonnepanelen zelf terugverdiend — alleen de accu. De terugverdientijd van je hele installatie blijft dus langer, zeker als je die kortgeleden nog hebt aangeschaft.

---

Een elektische boiler als buffer voor de zon

Je kunt je opgewekte stroom natuurlijk opslaan in een thuisaccu… maar je kunt er ook gewoon lekker warm van douchen. Letterlijk.

Een slimme manier om je zonnestroom goed te benutten, is door die te gebruiken om water te verwarmen. In plaats van stroom terug te leveren aan het net voor een paar cent, kun je het ook opslaan in een elektrische boiler — en die warmte gebruik je later, bijvoorbeeld tijdens het douchen.

In dit voorbeeld gaan we uit van een gemiddeld gezin van vier personen. Iedereen doucht zo’n 10 minuten per dag. Dat komt neer op ongeveer 280 liter warm water per dag, gemengd uit koud leidingwater en heet water uit de boiler.

De boiler in dit scenario is een standaard model van 80 liter, en die werkt samen met de cv-ketel. Omdat het water al voorverwarmd is, hoeft de ketel minder hard te werken — en dat scheelt gas (en daarmee geld).

Om die hoeveelheid water dagelijks op temperatuur te krijgen, is ongeveer 10,5 kWh aan stroom per dag nodig. Dat is inclusief een klein beetje verlies dat de boiler elke dag sowieso heeft, zelfs als je hem niet gebruikt.

Zo kun je dus je zonnestroom slim inzetten voor iets wat je elke dag toch al nodig hebt: warm water.

Alleen vullen met zonnestroom

In dit scenario gebruiken we de boiler alleen op zonnige momenten. Dus: alleen als je zonnepanelen meer stroom opwekken dan je op dat moment nodig hebt. Die ‘overgebleven’ zonnestroom gaat dan naar de boiler — en dus niet naar het net.

We gaan uit van een installatie die per jaar 2.000 kWh aan zonnestroom opwekt, waarvan je ongeveer 30% meteen in huis gebruikt (zoals je koelkast of wasmachine). De rest is over — en dat is precies wat we gebruiken om het water in de boiler op te warmen.

Omdat de zon niet elke maand evenveel schijnt, verschilt het hoeveel stroom er beschikbaar is. In de winter is dat minder, in de zomer juist veel meer. De boiler wordt dus alleen geladen als er én zon is én warm water nodig is.

Wat levert dat op?

• Per jaar kan er ongeveer 1.372 kWh aan zonnestroom in de boiler worden gestopt
• Daarmee bespaar je zo’n 144 m³ gas per jaar
• Bij een gasprijs van €1,30 per m³ is dat een besparing van ongeveer €187,75 per jaar

Een mooi voordeel, zónder dat er stroom van het net nodig is.

Wat kost zo’n boileroplossing – en hoe snel verdien je die terug?

Een elektrische boiler van 80 liter, inclusief installatie, kost gemiddeld zo’n €2.200. Dat is een stuk goedkoper dan een thuisaccu, waar je al snel tussen de €4.000 en €6.000 voor betaalt.

Omdat je met zo’n boiler jaarlijks rond de €187,75 aan gas bespaart, kun je de investering in ongeveer 11,7 jaar terugverdienen.

En dat terwijl een elektrische boiler vaak 15 tot wel 25 jaar meegaat. Je hebt er weinig omkijken naar: hij maakt geen lawaai, is eenvoudig te installeren en vraagt nauwelijks onderhoud.

Zolang de zon schijnt, vult hij zichzelf — met stroom die je anders bijna niks oplevert.

Heb je voldoende dakoppervlak én gebruik je dagelijks warm water (bijvoorbeeld om te douchen)? Dan is deze oplossing niet alleen slim voor je energierekening, maar ook voor het milieu.

---

Slim schakelen: wat levert het op als je apparaten overdag gebruikt?

Niet elk huishouden heeft behoefte aan een thuisaccu of warmwaterbuffer. Maar er is ook een veel simpelere manier om je zelfverbruik te verhogen: je elektrische apparaten bewust overdag gebruiken. Denk aan de wasmachine, vaatwasser en droger — grootverbruikers die vaak pas ‘s avonds aangaan, terwijl de zon dan allang onder is.

Wat gebeurt er als je deze apparaten juist laat draaien op momenten dat de zon schijnt?

Op basis van een realistische simulatie met een zonne-installatie van 2.000 kWh per jaar (een veelvoorkomende omvang voor een gemiddeld huishouden), en met normale gewoontes zoals:

• Wasmachine: 4 keer per week, 1 kWh per was
• Vaatwasser: dagelijks, 1,2 kWh per beurt
• Droger: 2 keer per week, 2 kWh per droogbeurt

komt het jaarverbruik totaal van deze drie apparaten uit op ± 853 kWh per jaar.

Dat is dus meer dan 40% van de totale zonne-opwek. Door deze apparaten overdag te gebruiken, kun je het merendeel daarvan direct uit je zonnepanelen halen.

Met een realistisch opwekprofiel (meer zon in de zomer, minder in de winter) blijkt dat ± 665 kWh van dit verbruik direct uit zonnestroom kan worden gehaald.

Dat levert een directe besparing op van €219 per jaar (bij een stroomprijs van €0,33 per kWh)

Zonder investering in een accu, zonder ingewikkelde installaties.

Wie met een simpele dagtimer of app zijn apparaten op het juiste moment laat draaien, verhoogt het eigenverbruik en bespaart daarmee direct op de energierekening. Zeker nu terugleveren nauwelijks nog wat oplevert, wordt dit soort slim gedrag steeds belangrijker.

Op basis van deze eerste simulatie is duidelijk: wie bewust met zijn verbruik omgaat, kan een flink deel van de opgewekte zonnestroom zelf benutten. Daarmee wordt het rendement van zonnepanelen niet alleen bepaald door hardware — maar ook door slim gedrag.

---

Conclusie: je zonnestroom blijft waardevol — maar alleen als je ‘m slim gebruikt

Zonnepanelen zijn nog steeds een goede investering, ook na 2027. Maar het spel verandert. Waar je vroeger royaal beloond werd voor alles wat je terugleverde, draait het rendement van je installatie straks bijna volledig om wat je zelf direct verbruikt.

Wie niets doet, ziet zijn terugleververgoeding dalen tot een paar euro per jaar. Maar wie zijn gedrag aanpast — met een thuisaccu, boiler of simpelweg door apparaten overdag te gebruiken — haalt nog steeds flink wat waarde uit z’n panelen.

Het goede nieuws? Je hoeft niet altijd groots te investeren. Met een eenvoudige schakelaar, tijdklok of slimme sturing kun je nu al zorgen dat je meer stroom gebruikt op het moment dat je hem zelf opwekt. En dat is precies waar het rendement straks zit.

Of je nu kiest voor een accu, een boiler of gewoon slimmer schakelen: elke stap richting direct verbruik telt.

En voor wie zich afvraagt: had ik dat geld niet beter op de beurs kunnen zetten?  Die vergelijking is niet zo gek. Maar met een gemiddeld rendement van 6 à 7 procent, zonder belasting of risico op verlies, zijn zonnepanelen een stuk stabieler dan aandelen. Je weet precies wat je krijgt — én je verlaagt meteen je energierekening en je draagt wat bij aan het milieu.

---

Rekenmodel

Ik heb hieronder een rekenmodel gemaakt dat globaal laat zien wat de terugverdientijd is van verschillende maatregelen. Daarbij wordt gekeken naar de investering in de maatregel én in je zonnepanelen.

Disclaimer:
Dit rekenmodel is bedoeld ter indicatie en biedt een vereenvoudigde inschatting op basis van algemene aannames. Aan de uitkomsten kunnen geen rechten worden ontleend. Raadpleeg altijd een specialist voor advies op maat.

Lees ook mijn andere blog

Samenvatting

De toename van zonne- en windenergie in ons elektriciteitsnet heeft geleid tot sterkere prijsschommelingen. Historische analyses laten zien dat na 2021 de volatiliteit van elektriciteitsprijzen aanzienlijk is gestegen. Hoewel weersfactoren zoals zon-instraling en windsnelheid een kleine, negatieve invloed hebben op de prijzen, is de impact van gasprijzen veel groter: een stijging van de gasprijs leidt vrijwel direct tot hogere elektriciteitsprijzen. Dit onderstreept dat, ondanks de groei van hernieuwbare energie, de elektriciteitsmarkt nog sterk afhankelijk blijft van fossiele brandstoffen. Voor betere prijsvoorspellingen en energiebeheer is het essentieel om gasprijzen in combinatie met weerdata te analyseren, wat tevens bijdraagt aan een efficiëntere inzet van groene energie.

Nu het aandeel zonne- en windenergie  een steeds groter aandeel krijgen in ons elektriciteitsnet, zou deze groene bronnen potentieel invloed op onze energieprijzen kunnen hebben. Een belangrijk probleem bij zonne- en windenergie; ze zijn onvoorspelbaar. De zon gaat onder, de wind neemt af, en plotseling schommelt de energieproductie – met als gevolg sterk wisselende elektriciteitsprijzen, zou je denken. Met die vraag in mijn achterhoofd ben ik het eens beter gaan uitzoeken.

In deze blog duiken we in de historische elektriciteitsprijzen om te analyseren hoe deze door de jaren heen zijn veranderd. Eén conclusie is duidelijk: de prijsvolatiliteit is aanzienlijk toegenomen naarmate zonne- en windenergie een grotere rol zijn gaan spelen. Onze spreidingsanalyse-grafiek maakt dit patroon goed zichtbaar en roept een belangrijke vraag op: kunnen we de energieprijs beter voorspellen op basis van weersvoorspellingen? Dit zou langetermijnopslag een interessante strategie maken, omdat het de mogelijkheid biedt om vooraf in te spelen op periodes met hogere prijzen.

Door deze trends beter te begrijpen, kunnen we slimmere oplossingen ontwikkelen die de weersvoorspellingen beter in kaart brengen en zo een beter beeld geven wat de energieprijs gaat doen.

Voor deze analyse gebruik ik historische elektriciteitsprijs & gasprijs gegevens en weergegevens van het KNMI, het Nederlandse meteorologisch instituut. Door deze datasets te combineren, kunnen we onderzoeken hoe variaties in zon-instraling en windsnelheid samenhangen met schommelingen in de elektriciteitsprijs over de tijd heen.

Leidt een groter aandeel hernieuwbare energie tot goedkopere elektriciteit , of brengt het juist nieuwe uitdagingen met zich mee? 

Hernieuwbare energie in Nederland: Een groeiend aandeel zonne-energie

De afgelopen jaren is het aandeel hernieuwbare energie in Nederland gestaag toegenomen. In 2023 bereikte het totale verbruik van hernieuwbare energie 308 petajoule (PJ), een stijging van 11% ten opzichte van het jaar ervoor.

Toch blijft hernieuwbare energie slechts een klein deel van het totale energieverbruik. In totaal kwam 17% van het energieverbruik uit duurzame bronnen.

De afgelopen jaren is het aandeel zonne-energie in de Nederlandse energiemix fors toegenomen. Deze verschuiving naar hernieuwbare energie is duidelijk zichtbaar in de gestapelde energiegrafiek, waar zonne-energie elk jaar een grotere bijdrage levert.

Toch laat een analyse van de elektriciteitsprijzen door de tijd heen zien dat prijsvolatiliteit ook is toegenomen. De spreidingsanalyse-grafiek (zie hieronder) toont aan dat energieprijzen de afgelopen jaren steeds sterker schommelen. Hoewel 2022 een uitzonderlijk jaar was – grotendeels door de geopolitieke situatie die de Europese energiemarkt op zijn kop zette – speelde ook inflatie een rol in de stijgende elektriciteitskosten.

Daarom richt ik me in deze analyse op de prijsspreiding in plaats van de absolute prijzen. De spreidingsanalyse laat duidelijk zien dat de prijsschommelingen door de jaren heen zijn toegenomen. Maar in hoeverre heeft de opkomst van hernieuwbare energie bijgedragen aan deze toenemende volatiliteit?

Sinds 2021 zijn de elektriciteitsprijzen veel volatieler geworden. Waar de gemiddelde dagelijkse prijsschommeling vóór 2021 rond de €0.003 – €0.005 per kWh lag, steeg deze in 2022 naar €0.026 per kWh. Ook de maximale prijssprongen namen fors toe, met een piek van €0.327 per kWh in 2023. Hoewel de volatiliteit na 2022 iets is afgenomen, blijft deze structureel hoger dan voorheen, wat wijst op een fundamentele verandering in de markt.

Op het eerste gezicht zou je verwachten dat het toenemende aandeel zonne- en windenergie direct invloed heeft op de spreiding van elektriciteitsprijzen. Omdat hernieuwbare energiebronnen sterk afhankelijk zijn van het weer, zouden schommelingen in de energieproductie kunnen leiden tot grotere prijsvolatiliteit. Veel zon en sterke wind kunnen zorgen voor energie-overschotten, waardoor de prijzen dalen, terwijl windstille en bewolkte momenten juist kunnen leiden tot prijsstijgingen, doordat er meer afhankelijkheid is van conventionele energiebronnen.

Toch ligt de werkelijkheid een stuk ingewikkelder. Hoewel hernieuwbare energie zonder twijfel een rol speelt, zijn er ook andere factoren die prijsfluctuaties beïnvloeden, zoals marktregulering, opslagcapaciteit van energie en geopolitieke gebeurtenissen. De uitdaging is om te bepalen hoeveel van de toenemende prijsvolatiliteit echt toe te schrijven is aan het groeiende aandeel groene energie, en in hoeverre externe factoren hier een grotere rol in spelen.

Hoeveel invloed heeft zon op elektriciteitsprijzen?

Een veelgehoorde aanname over hernieuwbare energie is dat meer zon leidt tot lagere elektriciteitsprijzen. Om dit te toetsen, heb ik de relatie tussen zon-instraling en elektriciteitsprijzen geanalyseerd.

Wat zegt het?

De correlatiecoëfficiënt tussen zoninstraling en elektriciteitsprijzen is -0,0746. Dit wijst op een zwakke negatieve relatie – meer zonlicht hangt samen met lagere prijzen, maar het effect is klein.

Een regressieanalyse bevestigt dit: voor elke 100 J/cm² aan zon-instraling dalen de elektriciteitsprijzen met ongeveer €0,0083 per kWh. Omgerekend betekent dit een daling van €0,083 per 10 kWh. Om een beeld te krijgen van de Nederlandse zomers: De gemiddelde zon-instraling in de zomermaanden (juni, juli, augustus) varieerde de afgelopen jaren tussen 74 en 89 J/cm², met 2022 als het zonnigste jaar (89.4 J/cm²).

Dit effect is statistisch significant (p < 0,0001), maar verklaart slechts 0,6% (R² = 0,006) van de variatie in prijzen. Dit betekent dat zonneschijn wel enige invloed heeft, maar verre van de belangrijkste factor is die elektriciteitsprijzen bepaalt.

Hoeveel invloed heeft wind op elektriciteitsprijzen?

Windenergie speelt een belangrijke rol in de productie van hernieuwbare elektriciteit, maar in hoeverre beïnvloedt deze bron de prijzen? Om dit te onderzoeken, heb ik de relatie tussen windsnelheid en elektriciteitskosten geanalyseerd.

Wat zegt het?

De correlatiecoëfficiënt tussen windsnelheid en elektriciteitsprijzen is -0,163. Dit duidt op een iets sterkere negatieve relatie dan bij zon-instraling, maar het blijft een relatief zwak verband.

Een regressieanalyse laat zien dat elke toename van 1 m/s in windsnelheid de elektriciteitsprijzen verlaagt met ongeveer €0,0071 per kWh (€0,071 per 10 kWh). Dit effect is statistisch significant, maar windsnelheid verklaart slechts 2,7% (R² = 0,027) van de variatie in energie prijzen.

Dit suggereert dat windenergie een grotere invloed heeft dan zonne-energie, maar nog steeds slechts één van de vele factoren is die elektriciteitsprijzen beïnvloeden.

Terugkijkend

Meer wind verlaagt inderdaad de elektriciteitsprijzen, maar de invloed blijft beperkt. Hoewel het effect van wind iets sterker is dan dat van zon-instraling, blijft het relatief klein in vergelijking met andere marktfactoren. Energievraag, gasprijzen en energieopslag hebben waarschijnlijk een veel grotere impact op prijsschommelingen.

Hernieuwbare energie speelt een rol in de elektriciteitsmarkt, maar om de prijsdynamiek volledig te begrijpen, is een bredere kijk nodig. Wind en zon zijn slechts onderdelen van een veel complexere vergelijking.

De rol van gasprijzen in elektriciteitskosten

In Nederland wordt een aanzienlijk deel van de elektriciteit opgewekt door gasgestookte energiecentrales. Dit betekent dat schommelingen in gasprijzen een directe invloed kunnen hebben op de elektriciteitsprijzen. Maar hoe sterk is deze relatie precies?

Een sterke relatie

In tegenstelling tot de zwakke correlaties met zonne- en windenergie, is de relatie tussen gasprijzen en elektriciteitsprijzen opvallend sterk. De data toont een correlatiecoëfficiënt van 0,87, wat betekent dat als gasprijzen stijgen, elektriciteitsprijzen vrijwel altijd mee omhoog gaan.

Een diepere analyse bevestigt dit: voor elke stijging van €1 in de gasprijs, nemen de elektriciteitsprijzen gemiddeld toe met €0,189 per kWh (€1,89 per 10 kWh). Dit effect is zeer statistisch significant (p < 0,0001), wat betekent dat het geen toeval is, maar een fundamenteel mechanisme binnen de energiemarkt.

Het grotere plaatje

Gasprijzen alleen verklaren een opmerkelijke 75,6% (R² = 0,756) van de variatie in elektriciteitsprijzen. Ter vergelijking: zon- en windenergie samen verklaren minder dan 3%. Dit maakt duidelijk dat de elektriciteitsmarkt nog steeds sterk afhankelijk is van fossiele brandstoffen.

Naarmate de energietransitie vordert, zal het verminderen van de afhankelijkheid van gas door middel van grotere inzet van hernieuwbare energie en betere opslagtechnologieën cruciaal zijn om prijsstabiliteit te bereiken en marktvolatiliteit te verminderen.

De noodzaak van minder gasafhankelijkheid

Zolang gas een primaire energiebron blijft, zullen elektriciteitsprijzen nauw verbonden blijven met de fossiele brandstoffenmarkt. Dit onderstreept het belang van energiesecurity, diversificatie en investeringen in hernieuwbare energie en opslagoplossingen.

Minder afhankelijk worden van gas is niet alleen een milieudoel, maar een essentiële stap richting prijsstabiliteit en een beter voorspelbare elektriciteitsmarkt. Mede om elektrisch niet te veel afhankelijke zijn van fluctuerende fossiele energieprijzen.

Kan weerdata elektriciteitsprijzen voorspellen?

Gezien het feit dat zoninstraling en windsnelheid slechts een kleine invloed hebben op elektriciteitsprijzen, hoe nuttig is een systeem dat puur op weerdata vertrouwt om energiekosten te voorspellen?

1. Weerfactoren hebben een beperkte invloed

Zoninstraling en windsnelheid samen verklaren slechts ~3% van de prijsfluctuaties. De correlatie tussen zon-instraling en elektriciteitsprijzen is zwak (-0,07), en zelfs windsnelheid heeft slechts een klein effect (-0,16). Zelfs met een geavanceerd model blijft de voorspellende kracht van weerdata voor elektriciteitsprijzen laag.

Conclusie: Een model dat alleen op weerdata is gebaseerd, zal waarschijnlijk geen nauwkeurige elektriciteitsprijsvoorspellingen opleveren.

2. Gasprijzen zijn de echte drijvende kracht

De correlatie tussen gasprijzen en elektriciteitsprijzen is extreem hoog (0,87). Meer dan 75% van de prijsfluctuaties wordt verklaard door gasprijzen. Een eenvoudige regressie op basis van gasprijzen geeft een veel betere voorspelling van elektriciteitskosten dan een complex model op basis van weerdata.

Conclusie: Elk model voor elektriciteitsprijs voorspellingen moet veel meer focus leggen op gasprijzen dan op weerdata. Hopelijk verandert dit in de toekomst.

3. Wanneer kan weerdata wél nuttig zijn?

Hoewel een model dat alleen op weerdata is gebaseerd weinig waarde heeft voor elektriciteitsprijs voorspellingen, zijn er situaties waarin het wel degelijk nuttig kan zijn:

Korte-termijnvoorspellingen voor zonne- en windparken
Energiebedrijven kunnen weerdata gebruiken om in te schatten hoeveel hernieuwbare energie beschikbaar zal zijn.

Slim energiebeheer voor batterijen en warmtepompen
Een systeem dat zonne- en windvoorspellingen gebruikt, kan helpen bij het optimaliseren van lokaal energiegebruik.

Weerdata combineren met andere variabelen
Wanneer weerdata wordt geïntegreerd met gasprijzen, netcongestie en energievraag, kan het bijdragen aan een completer voorspellingsmodel.

Samenvatting: Weerdata alleen is geen goede voorspeller van elektriciteitsprijzen, maar in combinatie met andere factoren kan het toch waarde toevoegen aan energiebeheer en -voorspellingen.

Meer groene energie gebruiken maakt het verschil

Hoewel weerdata op zichzelf geen sterke voorspeller is van elektriciteitsprijzen, kan het afstemmen van energieverbruik op de productie van hernieuwbare energie wél een verschil maken. Elektriciteit gebruiken wanneer zonne-energie overvloedig beschikbaar is—meestal overdag—helpt de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen te verminderen en ondersteunt de transitie naar een groener elektriciteitsnet.

Door energie-intensieve activiteiten, zoals het opladen van elektrische voertuigen of het gebruik van huishoudelijke apparaten, te verschuiven naar momenten van piekproductie van zonne-energie, kunnen we hernieuwbare energie efficiënter benutten en de vraag naar gasgestookte elektriciteit verlagen.